از دست دادن دندان‌ها باعث دشوارتر شدن جویدن می‌شود و می‌تواند تغذیه شما را به خطر بیندازد. از دست دادن دندان به دلایل مختلفی از جمله ضعف استخوان، بیماری‌های دهان و دندان، صدمات فیزیکی،چاقی، دیابت، بیماری‌های قلبی و برخی از انواع سرطان ارتباط دارد. جایگزینی دندان‌های از دست رفته می‌تواند همزمان زیبایی لبخند و سلامتی شما را بهبود ببخشد تا دوباره بتوانید با راحتی صحبت کنید، غذا بخورید و لبخند بزنید.
تقریباً هر کسی که یک یا چندین دندان خود را از دست داده باشد، کاندیدای مناسبی برای کاشت ایمپلنت دندان است. البته موارد استثنایی نیز وجود دارند که کاشت دندان برای آنها مناسب نیست.
ایمپلنت دندان چیست؟
ایمپلنت دندان یک روش جایگزینی دندان‌های از دست رفته است که با استفاده از یک پیچ یا مهره فلزی (ایمپلنت) در استخوان فک نصب می‌شود و به عنوان پایه و ستونی برای نصب دندان مصنوعی (کرون) استفاده می‌شود.
ایمپلنت دندان‌ها معمولاً از مواد مانند تیتانیوم و یا آلیاژهای فلزی دیگر ساخته می‌شوند و برای تحمل بارهای قوی و تنش‌های شدید در دهان، طراحی شده‌اند. همچنین، ایمپلنت دندان‌ها می‌توانند برای جایگزینی یک دندان یا چند دندان به‌طور همزمان، استفاده شوند و در بسیاری از موارد، به عنوان جایگزینی برای دندان‌های مصنوعی قدیمی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
برای نصب یک ایمپلنت دندان، ابتدا دندانپزشک با استفاده از اشعه‌ی ایکس و ابزارهای تشخیصی، استخوان فک را بررسی می‌کند و محل نصب را تعیین می‌کند. سپس با استفاده از تزریق بی‌حسی، محل نصب ایمپلنت در دهان فرد بی‌حس می‌شود و پس از آن، ایمپلنت با استفاده از یک پیچ خاص و یا مهره که با عمل جراحی در استخوان فک نصب می‌شود. پس از نصب ایمپلنت، زمان لازم حدود 6 هفته برای بهبودی و استحکام گرفتن آن به استخوان نیاز است تا یک پایه ثابت ایجاد کند.سپس، کرون (دندان مصنوعی) که به عنوان تاج دندان مصنوعی میباشد و اغلب از مواد سرامیکی ساخته شده است و به نحوی طراحی شده که با رنگ و شکل سایر دندان‌های طبیعی شما هماهنگ باشد و در آخر قسمت تاج ایمپلنت به پایه آن متصل می‌شود.
انواع ایمپلنت‌های دندان
ایمپلنت‌ها به شکل و سایز متفاوتی در دسترس هستند، که در زیر به برخی از انواع ایمپلنت‌های دندان اشاره خواهیم کرد:
1. ایمپلنت‌های تک قطبی:
در این روش، یک پیچ مسی بر روی فلزی قرار داده می‌شود که به عنوان فریم یا پایه ایمپلنت استفاده می‌شود. این فریم به داخل استخوان فک بیمار کاشته می‌شود و به صورت ثابت در آنجا قرار می‌گیرد. سپس یک پروتز دندانی به عنوان بخش بالایی ایمپلنت روی فریم قرار می‌گیرد. این پروتز به دندان های طبیعی شبیه است و می‌تواند به خوبی کارکرد دندان‌های طبیعی را داشته باشد و برای جایگزینی دندان‌های تکی استفاده می‌شوند.
ایمپلنت‌های تک قطبی به دلیل طراحی ساده و کم هزینه، هزینه جایگزینی دندان‌های از دست رفته را کاهش می‌دهند.
2. ایمپلنت‌های دو قطبی:
این نوع ایمپلنت دندان دارای دو سرپوش و برای نصب دندان‌های دوقلو یا پل‌های دندانی استفاده می‌شود. ایمپلنت دو قطبی از دو پیچ تشکیل شده است که هر یک از آنها به یک نوار فلزی متصل است.
ایمپلنت‌های دو قطبی به دلیل هزینه بالاتر و پیچیدگی بیشتر، به صورت محدودتری مورد استفاده قرار می‌گیرند.
3. ایمپلنت‌های زیر لثه:
این نوع ایمپلنت دندان برای جلوگیری از نمایش ایمپلنت در بیرون از لثه به کار می‌رود. این ایمپلنت‌ها از پایین لثه شروع شده و در داخل استخوان قرار می‌گیرند.
4. ایمپلنت‌های فلزی:
این نوع ایمپلنت دندان از مواد مانند تیتانیوم و آلیاژهای فلزی ساخته شده‌اند و بسیار مقاوم هستند.
5. ایمپلنت‌های سرامیکی:
این نوع ایمپلنت دندان از مواد مانند سرامیک ساخته شده‌اند و به دلیل شباهت با دندان طبیعی، از آنها برای جایگزینی دندان‌های قابل دید استفاده می‌شود.
6. ایمپلنت‌های متحرک:
این نوع ایمپلنت دندان برای جایگزینی دندان‌های متحرک و قابل جدا شدن مانند دندان‌های مصنوعی موقت استفاده می‌شود.
انواع ایمپلنت از نظر اتصال روکش به پایه
- چسبی: در این روش روکش با چسب به پایه (اباتمنت) چسبانده می‌شود. دقیقا همان طور که هنگام روکش کردن دندان طبیعی، انجام می‌شود.
- پیچی: در این روش، روکش با یک پیچ به پایه (اباتمنت) متصل می‌شود. سپس محل پیچ در روی دندان، با یک پر کننده دندان مانند کامپوزیت، پر و صاف می‌شود.
ایمپلنت دندان از نظر مراحل درمان انواع مختلفی دارد:
ایمپلنت فوری:
در روش ایمپلنت فوری در همان جلسه ای که دندان آسیب دیده کشیده می‌شود، ایمپلنت در استخوان جایگذاری می‌شود و سپس روکش بر روی آن متصل می‌شود. البته این روکش موقتی است و قرار نیست با آن غذا بجوید چون نباید هیچ فشاری به ایمپلنت وارد شود. پس از چند ماه، روکش اصلی روی دندان متصل می‌شود. این روش برای برخی بیماران مناسب است که نیاز به دندان‌های جایگزین و فوری دارند. اما برای این روش، باید شرایط خاصی مانند استخوان سالم و کافی و عدم وجود عفونت وجود داشته باشد.
ایمپلنت یک مرحله‌ای:
در این روش پس از جراحی جایگذاری ایمپلنت، روی ایمپلنت با پیچ درپوش بسته می‌شود اما لثه روی آن کشیده نمی‌شود بلکه لثه اطراف ایمپلنت دوخته می‌شود. این کار برای این صورت می‌گیرد که چند ماه بعد هنگام اتصال روکش، نیاز به جراحی مجدد برای باز کردن روی ایمپلنت نباشد. در ایمپلنت یک مرحله‌ای، جای دندان تا چند ماه خالی می‌ماند تا استخوان به ایمپلنت جوش بخورد.
ایمپلنت دو مرحله‌ای:
در این روش دو عمل جراحی نیاز است. یک مرتبه برای جایگذاری ایمپلنت و مرتبه دوم برای باز کردن لثه روی ایمپلنت و اتصال اباتمنت و روکش. با این حال جراحی دوم بسیار ساده است و دوره نقاهت کوتاهی دارد. مزیت آن در این است که ایمپلنت در زیر لثه بهتر محافظت می‌شود و خطر آلودگی یا وارد آمدن فشار به آن کمتر است.
آیا ایمپلنت نسبت به درمان‌های دیگر مزایایی دارد؟
بله، ایمپلنت دندان نسبت به روش‌های دیگر درمانی مزایایی دارد. برخی از مزایای ایمپلنت دندان عبارتند از:
1. ثبات و پایداری: ایمپلنت دندان به دلیل کاشت درون استخوان، ثابت و پایدار است و مانند دندان طبیعی عمل می‌کند.
2. پاسخگویی به بار: ایمپلنت دندان می‌تواند به بارهای فشاری که در زمان خوردن غذا و صحبت کردن به دندان‌ها وارد می‌شود، پاسخگو باشد و تحمل بیشتری نسبت به درمان‌های دیگر دارد.
3. راحتی در استفاده: ایمپلنت دندان، همانند دندان‌های طبیعی، برای بیماران راحت و آسان در استفاده است و نیازی به هرگونه چسبنده کردن ندارد.
4. بهبود عملکرد زبان: ایمپلنت دندان، بهبود عملکرد زبان را نیز تسهیل می‌کند.
5. بهبود ظاهر: ایمپلنت دندان به بهبود ظاهر و لبخند بیمار کمک می‌کند و به افزایش اعتماد به نفس و رضایت بیماران کمک می‌کند.
6. برای مصرف بهتر غذا: با داشتن دندان‌های جایگزین، بیماران می‌توانند بهتر غذا را مصرف کنند و از این طریق سلامتی بدن خود را بیشتر حفظ کنند.
عواملی که موفقیت کاشت ایمپلنت دندان را تحت تاثیر قرار می‌دهند:
روش‌های مختلفی برای کاهش خطر شکست عمل، وجود دارد، اما هیچ عمل جراحی نرخ موفقیت صد درصد ندارد.
سیگار نکشیدن
سیگار توانایی بدن برای بهبودی جراحی را کاهش داده و احتمال خرابی ایمپلنت را افزایش می‌دهد. بهتر است شش ماه قبل از عمل جراحی کاشت ایمپلنت، سیگار کشیدن را ترک کنید تا احتمال موفقیت دائمی کاشت ایمپلنت افزایش پیدا کند.
تغذیه مناسب
رژیم غذایی که پس از عمل کاشت ایمپلنت دارید، می‌تواند موفقیت این عمل را تحت تاثیر قرار دهد. اغلب توصیه می‌شود پس از عمل کاشت ایمپلنت رژیم غذایی حاوی غذاهای نرم داشته باشید. ممکن است در دستورالعمل‌های مراقبت پس از عمل از شما خواسته شود تا به مدت سه ماه از ایمپلنت دندان کاشته شده برای جویدن غذا استفاده نکنید.
بهداشت دهان و دندان
بهداشت مناسب دهان و دندان یکی از عوامل مهم در موفقیت کاشت ایمپلنت است. مسواک زدن منظم، کشیدن نخ دندان و شستشو دهان و دندان با دهانشویه خطر عفونت را کاهش می‌دهد.
ایمپلنت دندان برای چه کسانی مناسب نیست؟
هرچند ایمپلنت دندان برای بسیاری از افراد مناسب است، اما برخی از افراد نمی‌توانند از این روش درمانی استفاده کنند. برخی از مواردی که ایمپلنت دندان برای آنها مناسب نیست عبارتند از:
1. بیماری‌های عفونی: برای نصب ایمپلنت دندان، باید شرایطی مانند عدم وجود عفونت در منطقه کاشت وجود داشته باشد. بنابراین ایمپلنت دندان برای افرادی که دچار بیماری‌های عفونی از جمله عفونت دندانی، عفونت لثه، عفونت دهان و سایر بیماری‌های عفونی هستند، مناسب نیست.
2. بیماری‌های استخوانی: برای نصب ایمپلنت دندان، استخوان باید سالم و کافی باشد. اگر بیمار دچار بیماری‌های استخوانی مانند اوستئوپوروز، بیماری پاجت، آرتریت روماتوئید یا بیماری‌های دیگری است، ایمپلنت دندان مناسب نخواهد بود.
3. بیماری‌های خونی: برای نصب ایمپلنت دندان، باید شرایط سلامتی خون مناسب باشد. بنابراین برای افرادی که دچار بیماری‌های خونی مانند هموفیلی، لوسمی، آنمی و سایر بیماری‌های خونی هستند، ایمپلنت دندان مناسب نیست.
4. بیماری‌های قلبی: برای نصب ایمپلنت دندان، باید شرایط سلامتی قلبی مناسب باشد. بنابراین برای افرادی که دچار بیماری‌های قلبی مانند بیماری‌های صمام قلب، بیماری‌های قلبی سازگار و سایر بیماری‌های قلبی هستند، ایمپلنت دندان مناسب نیست.
همچنین، برای افرادی که در دوران بارداری هستند، ایمپلنت دندان باید به تعویق انداخته شود. قبل از تصمیم‌گیری برای نصب ایمپلنت دندان، باید با پزشک خود مشورت کنید و شرایط خود را بررسی کنید.
آیا مصرف داروهایی باعث عدم موفقیت ایمپلنت دندان می‌شود؟
استفاده از برخی داروها ممکن است باعث عدم موفقیت در نصب ایمپلنت دندان شود. برخی از داروهایی که مصرف آنها باعث مشکلات ایمپلنت دندان می‌شود عبارتند از:
1. داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs): مصرف برخی از داروهای NSAIDs مانند آسپرین، ایبوپروفن، ناپروکسن و دیگر داروهای مشابه ممکن است باعث خونریزی اطراف ایمپلنت شود و باعث عدم موفقیت در نصب ایمپلنت دندان شود.
2. داروهای ضد افسردگی: برخی از داروهای ضد افسردگی مانند فلوکستین، سرترالین و دیگر داروهای مشابه ممکن است باعث کاهش ترشح استروژن در بدن شوند که باعث کاهش ترشح استخوانی و کاهش تثبیت ایمپلنت شده در استخوان می‌شود.
3. داروهای ضد انعقاد خون: مصرف برخی از داروهای مضاد انعقاد خون مانند کلوپیدوگرل، وارفارین و دیگر داروهای مشابه ممکن است باعث خونریزی بیش از حد در زمان نصب ایمپلنت دندان شود.
4. داروهای کورتیکواستروئیدی (کورتیکوستروئیدها): مصرف برخی از داروهای کورتیکواستروئیدی مانند پردنیزولون، دکادرون و دیگر داروهای مشابه ممکن است باعث کاهش ترشح استخوانی و کاهش تثبیت ایمپلنت شود.
5. داروهای شیمی درمانی: برخی از داروهای شیمی درمانی مانند بیسفوسفونات‌ها که برای درمان بیماری‌های استخوانی استفاده می‌شوند، ممکن است باعث کاهش ترشح استخوانی و کاهش تثبیت ایمپلنت شود.
بنابراین، برای جلوگیری از مشکلات ناشی از مصرف داروها، قبل از نصب ایمپلنت دندان، باید به پزشک خود در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید، اطلاع دهید.
بعد از جراحی ایمپلنت چه مراقبت‌هایی نیاز است؟
پس از جراحی ایمپلنت دندان، مراقبت‌هایی باید انجام شود تا بهبودی سریع‌تر و موفقیت بیشتر در نصب ایمپلنت دندان حاصل شود.
برخی از مراقبت‌هایی که بعد از جراحی ایمپلنت دندان نیاز است به شرح زیر است:
1. پس از جراحی از دستکاری ناحیه جراحی شده پرهیز کنید.
2. استفاده از یخ: برای کاهش درد و تورم پس از جراحی، باید یخ روی ناحیه جراحی قرار داده شود. توصیه می‌شود که یخ را به مدت 10 تا 15 دقیقه قرار دهید و بعد از ۲۰ دقیقه استراحت دهید.
3. مصرف داروهای تجویز شده: پزشک شما ممکن است برای کاهش درد و التهاب بعد از جراحی داروهایی تجویز کند. باید دقیقاً طبق دستور پزشک داروها را مصرف کنید.
4. خوراکی های نرم: برای چند روز بعد از جراحی، توصیه می‌شود که خوراکی های نرم و سرد مصرف کنید، مانند پوره، ماست، دوغ، نوشیدنی های سرد و سایر خوراکی های نرم و خنک.
5. خوابیدن در حالت نیمه نشسته: برای کاهش تورم پس از جراحی، در روزهای اول توصیه می‌شود که در حالت نیمه نشسته خوابیده شود.
6. رعایت بهداشت دهان: برای جلوگیری از عفونت، باید بهداشت دهان خود را حفظ کنید و مطابق دستورالعمل پزشک خود عمل کنید.
7. رعایت توصیه های پزشک: برای بهبودی سریع‌تر، باید تمامی توصیه‌ها و دستورات پزشک خود را رعایت کنید و در صورت بروز هرگونه مشکل یا علائم ناعادی، به پزشک خود اطلاع دهید.
8. نسبت به جلسات معاینه خود بی‌اعتنا نباشید: ویزیت شدن مرتب دندان‌های شما از بروز مشکلات احتمالی مانند عفونت ایمپلنت جلوگیری می‌کند.
9. استفاده از دهانشویه (در صورت موافقت دندانپزشک)، مسواک و نخ دندان ایمپلنت: این کار باعث کاهش احتمال ابتلا به عفونت ایمپلنت می‌شود.
در پایان اگر تصمیم به انجام این نوع درمان دارید با دندانپزشک خود جلسه مشاوره بگذارید و دندانپزشک شما کمک می‌کند تا درمان ایمپلنت را برنامه‌ریزی کرده و یک برنامه درمانی مدون و لیست هزینه‌های دقیق را به شما ارائه کند.
هرگز برای پرسیدن سوالات مربوط به مراقبت‌های بهداشتی خود تردید نکنید و یک لیست از سوالات خود تهیه کنید تا فراموش نکنید که چیزی را بپرسید.
دیدگاه خود را بنویسید